Bỏ quên khả năng nói “Không” với mọi thứ hay tự gắn mình với những trách nhiệm không cần thiết có thể phá hủy chính bạn đồng thời tồn động những vấn đề đang nảy nở mà bạn không hề hay biết. Hãy tìm trong chính mình một sự từ chối đúng cách để bạn đủ sức mạnh và khả năng nói “Không” trước những việc không liên quan đến mình.
Đôi khi bạn tự cho mình là người táo bạo, là người luôn thành công trong mọi việc hay là người có thể cùng lúc hoàn thành nhiều thứ. Bạn luôn là người xung phong khi có công việc cần đảm đương, bạn sẵn sàng thức khuya dậy sớm, hết quán xuyến việc nhà, tài chính đến chạy nhiều dự án khác nhau hay đơn giản chỉ là giúp đỡ công việc vốn của người khác. Nếu bạn đang ở trong tình trạng như thế thì hẳn bạn là người thích gánh vác trách nhiệm về phần mình. Bạn nghĩ rằng còn thời gian thì vẫn còn nhét được thêm một việc nào đó. Việc gánh thêm trách nhiệm tạo cho bạn cảm giác hữu ích, quyền lực và trở thành người quan trong hơn trong mắt người khác. Nhưng thực sự mọi người có cần bạn như bạn vẫn nghĩ hay dành cho bạn sự kính trọng mà bạn mong đợi? Câu trả lời là không phải bao giờ cũng vậy và điều cần thiết là học cách từ chối trước người khác.
Hình: Pinterest
Sức mạnh của “Không”
Được nhờ vả một công việc hay chịu trách nhiệm vào dự án phát sinh nào đó có thể làm bạn cảm thấy được công nhận và được đánh giá cao khả năng. Chính những suy nghĩ đó trong nhiều trường hợp khiến bạn dễ dàng gật đầu chấp thuận. Tuy nhiên bạn lại không biết rằng, nhiều người đang dùng sự giúp đỡ của bạn để giúp họ đi xa hơn. Hơn cả sự ghi nhận bạn mong muốn nhận lại là việc bạn đang bị vắt kiệt chỉ với mục đích giúp cuộc sống người khác trở nên dễ dàng hơn.
Nhất là với những người trong gia đình, cái gật đầu càng dễ dàng hơn bất cứ ai. Không chỉ đang bành trướng bản thân với những bản cam kết ngoài lề mà bạn còn đang tự tay xóa mờ lằn ranh trách nhiệm trong gia đình bạn. “Mình sẽ làm nó”, “Dĩ nhiên mình sẽ là người giúp đỡ” sẽ khiến trách nhiệm của bạn nặng nề hơn bao giờ hết và vô tình tạo một sự ỷ lại cho những người thân của bạn, khiến họ mất đi ý thức trưởng thành và khả năng làm việc cùng nhau. Học cách nói “Không” và đẩy mọi trách nhiệm về đúng chủ nhân của nó không chỉ giảm bớt áp lực cho chính mình mà còn cho đối phương cơ hội độc lập và khả năng tự hoàn thành công việc.
Hình: allisonwyn
Nhận thức giá trị của thời gian không phải là một điều dễ dàng. Những dự án ngoài lề mà bạn chấp nhận gồng gánh hộ đã vô tình khiến những trách nhiệm quan trọng khác đang phải chịu đựng sự hờ hững. Không có chiến thắng nào cho tất cả người trong cuộc, đặc biệt là bạn. Bạn đang phải gánh chịu một sự khủng hoảng lớn và có thể phải đánh đổi bởi những phần quan trọng của cuộc sống như gia đình và thời gian cá nhân.
Học cách từ chối đúng đắn với những việc không nằm trong trách nhiệm của bạn để xây dựng một nhận thức trong mọi người rằng bạn đang tôn trọng bản thân và sức lao động của mình. “Không” đôi khi không mang ý nghĩa tiêu cực mà ngược lại là một từ tràn đầy năng lượng tích cực. Hãy nói “Không” như một sự tôn trọng chính bạn và cả đối phương, vạch cho bản thân những ranh giới và ý thức mạnh mẽ về giá trị lao động của mình.
Nhiều người trong chúng ta dễ dàng gật đầu đồng ý trước mọi thứ được nhờ vả và dần nó trở thành một cách ứng xử “PHẢI CÓ” ăn sâu trong tiềm thức. Làm việc giúp người khác dễ hình thành một bức tường ảo tưởng về sự thành công và giá trị bản thân trong mắt người khác. Vì vậy khi bị đặt vào vị trí cần thiết phải nói “Không” bạn sẽ ngay lập tức cảm thấy không thoải mái, bạn sợ nhận lại sự tức giận từ đối phương, sợ hạ thấp giá trị của mình. Cũng như thế trong gia đình, việc nói “đồng ý” như một cách bạn thể hiện tình cảm và điều đó khiến chữ “không” mang ý nghĩa đối lập như thể bạn không còn yêu họ, quan tâm họ nữa.
Hiển nhiên, sự đấu tranh tư tưởng là thứ không thể tránh khỏi. Chỉ khi bạn vượt qua biên giới của thứ cảm xúc đối lập ấy và đi đến quyến định cứng rắn cho sự từ chối bạn sẽ hiểu rằng cách làm của bạn mới chính là sự tôn trọng cho tất cả và tạo lập một không gian làm việc độc lập cho người khác.
Làm thế nào để nói “Không”?
Hình: Vega
Giữ suy nghĩ rằng tìm kiếm chữ “Không” trong chính bạn mang ý nghĩa bạn đang cân nhắc mọi thứ một cách thận trọng. Hiển nhiên từ chối làm bất cứ điều gì đòi hỏi ở bạn nhiều thứ hơn bạn nghĩ. Dưới đây là những điều bạn nên cân nhắc trước khi quyết định bỏ xuống hay chấp nhận nó.
– Đây có phải là thứ bạn thật sự phải chịu trách nhiệm?
– Có phải chỉ mình bạn có thể hoàn thành nó?
– Bạn sẽ phải hy sinh điều gì: những dự án khác, trách nhiệm khác, thời gian cá nhân để hoàn thành nó?
– Công việc này theo cách nào đó mang đến lợi ích gì cho bạn? (niềm vui, sự thăng tiến, kinh nghiệm,…?)
– Bạn có thật sự muốn làm nó?
Cân nhắc hoàn cảnh hiện tại của bạn trước khi đưa ra sự hồi đáp mang ý nghĩa quyết định. Hãy nói “Không” và “Có” một cách đúng đắn và phù hợp nhất.
Bạn có đang trốn tránh?
Hình: selfpossessedwoman
Có nhiều lý do để người từ chối sợ nói “Không” với những trách nhiệm không cần thiết. Việc trói buộc bản thân vào cùng lúc nhiều thứ như thể đang áp đặt bản thân vào hai chữ “tự trọng”. Hay chôn vùi bản thân vào nhiều việc khác nhau sẽ khiến bạn không phải nghĩ nhiều hay đối mặt với những vấn đề khác của cuộc sống. Nhưng một điều rằng bạn cố tình trốn tránh nó bằng sự bận rộn khác thì đi một vòng những vấn đề ấy vẫn sẽ trở lại tìm bạn theo một cách khác.
Dù bạn tìm cách trốn tránh chữ “Không” bằng bất kì cách nào hãy nhớ rằng chính bạn đang khiến bản thân và cả những người khác rơi vào điểm bất lợi. Tìm lấy một sự cân bằng đôi khi khó khăn và khó có thể hoàn thiện nhưng khi bạn nỗ lực nhìn nhận học cách từ chối với góc nhìn tích cực hơn bạn sẽ thấy ở bản thân khả năng sử dụng nó thường xuyên hơn và tận hưởng những ích lợi mà nó mang đến cho bạn và cho mọi người.
—
Bài: Vương Tuyền (Tạp chí Phái Mạnh ELLE Man, tham khảo: huffingtonpost)
