Thời đại của những lễ hội truyện tranh ngày càng nở rộ. Mỗi năm, các studio, các công ty giải trí đã tạo ra doanh thu hàng trăm triệu đô nhờ vào sản phẩm siêu anh hùng và các công viên, trò chơi, phim ảnh chuyển thể từ truyện tranh. Trong đó, hội chợ truyện tranh là một trong những yếu tố chủ chốt tạo nên sức mạnh kinh tế cho nhiều quốc gia. Đó là dịp kỉ niệm và tôn vinh một nét văn hóa giải trí đặc thù và độc đáo, một sự kiện phù hợp cho tất cả mọi người, từ người lớn đến trẻ nhỏ.
Thông thường, các hội chợ triễn lãm này chính là niềm tự hào, niềm vui và là cơ hội kiếm tiền nhiều nhất cho những thành phố tổ chức trên khắp thế giới. Tokyo (Nhật Bản), San Diego, California (Mỹ) và Angoulême (Pháp), nơi diễn ra những lễ hội truyện tranh quốc tế, đã thu về nguồn lợi nhiều hơn bất kỳ sự kiện nào khác trong thành phố. Với số lượng người yêu thích và lợi nhuận ngày càng tăng cao, thật dễ hiểu khi truyện tranh được xem là nghệ thuật thứ chín của nhân loại.
Dưới đây là 7 lễ hội truyện tranh lớn nhất trên thế giới tính theo số lượng người tham dự.
1. Comiket – 590.000 người tham dự
Có lẽ không có gì ngạc nhiên khi lễ hội truyện tranh lớn nhất trên thế giới lại được tổ chức tại Nhật Bản. Truyện tranh Nhật Bản (manga) vẫn được coi là số một thế giới với doanh thu khổng lồ hàng năm và sự xuất hiện khắp mọi nơi của nó.
Comiket (Comic Market) là một sự kiện định kỳ hai lần một năm vào mùa hè và mùa đông, thường diễn ra trong ba ngày, bắt đầu từ năm 1975, thu hút khoảng 600 người tham dự. Hiện nay Comiket được tổ chức tại trung tâm hội nghị Tokyo Big Sight. Trọng tâm chính của lễ hội là các tác phẩm doujinshi (một thể loại truyện tự xuất bản ở Nhật, thường là manga hay tiểu thuyết) và những tác phẩm DIY. Một số sản phẩm được bán tại Comiket rất hiếm vì doujinshi ít khi được tái bản, những tác phẩm này thường được bán trên Internet với giá cao gấp 10-100 lần so với giá gốc. Ngoài ra, lễ hội còn có hoạt đông cosplay (hóa trang) – một loại hình văn hóa đặc trưng dành cho những ai yêu manga (truyện tranh) và anime (phim hoạt hình chuyển thể từ truyện tranh) của Nhật Bản.
2. Lucca Comics & Games – 240.000 người tham dự
Lucca Comics & Games là lễ hội truyện tranh lớn nhất của châu Âu và là một trong những sự kiện lớn nhất thế giới. Lễ hội được tổ chức tại Lucca, Tuscany (Ý) vào cuối tháng mười mỗi năm. Đây cũng là một trong những triển lãm về truyện tranh lâu đời nhất, lần đầu tiên ra mắt vào năm 1965, sau khi “Hội nghị Quốc tế về Hoạt hình” được tổ chức ở Bordighera. Trong năm 1977, vì các vấn đề về kinh phí nên sự kiện được tổ chức hai năm một lần ở những thành phố khác nhau. Sự kiện đã diễn ra tại Rome trong giai đoạn 1995-2005 và trở lại trung tâm thành phố Lucca vào năm 2006.
Sự kiện đáng chú ý nhất của lễ hội là giải thưởng Yellow Kid với các hạng mục như Họa sĩ vẽ hoạt hình, Nghệ sĩ mới xuất sắc nhất, Nghệ sĩ nước ngoài xuất sắc nhất, Thành tựu trọn đời v.v… Những nhà văn như Art Spiegelman, Bill Sienkiewicz, và Neil Gaiman đều từng giành giải thưởng Yellow Kid.
Sự kiện kéo dài bốn ngày với lượng người tham dự khổng lồ đến từ các nước châu Âu và các lục địa khác, bao gồm những nhóm nhạc, nhóm cosplay và khách mời đặc biệt. Trong lễ hội còn có một khu vực gọi là “Japan Town” – một khu vực mở rộng dành riêng cho văn hóa Nhật Bản như truyện tranh, cosplay, âm nhạc, ẩm thực…
3. Japan Expo – 240.000 người tham dự
Từ khi khánh thành vào năm 1999, Japan Expo đã trở thành sự kiện lớn nhất về thế giới truyện tranh Nhật Bản nhưng lại được tổ chức bên ngoài Nhật Bản. Hội chợ thường diễn ra trong bốn ngày tại Parc des Expositions de Villepinte, Paris, một trung tâm hội nghị lớn thứ hai ở Pháp. Đây là dịp kỷ niệm và tôn vinh những nét văn hóa phổ biến của Nhật Bản trong tất cả các lĩnh vực. Vào năm 1999, số lượng người tham dự là 3.200 và tăng liên tục trong những năm sau đó. Đến năm 2014, có khoảng 240.000 du khách tham gia sự kiện.
Các ban nhạc pop, họa sĩ và tác giả manga, nhân vật truyền thông, nhà sản xuất anime và video game Nhật Bản… là những diễn giả tại Japan Expo. Kể từ khi thành lập, triển lãm đã mở rộng đến bốn thành phố ở ba quốc gia: Japan Expo Centre (Orléans, Pháp), Japan Expo Sud (Marseille, Pháp), Japan Expo Belgium (Brussels, Bỉ), và Japan Expo USA (Santa Clara, California, Mỹ). Các sự kiện này vẫn nhỏ hơn phiên bản gốc.
4. Angoulême International Comics Festival – 220.000 người tham dự
Angoulême Comics Festival là lễ hội truyện tranh lớn thứ hai ở châu Âu do hai bộ trưởng văn hóa Pháp Francis Groux và Jean Mardikian và nhà học giả về truyện tranh Claude Moliterni thành lập vào năm 1974. Trung bình, sự kiện có khoảng 200.000 người tham dự và đạt mức kỷ lục 220.000 người tham dự vào năm 2012.
Tại sự kiện, nhiều giải thưởng đáng chú ý và có uy tín được trao cho các cá nhân và tổ chức hoạt động trong lĩnh vực hoạt họa, truyện tranh, những tài năng trẻ, nghệ sĩ sinh viên, album, tác phẩm nghệ thuật v.v… Không giống như các lễ hội truyện tranh khác, Angoulême International Comics Festival chỉ tập trung vào truyện tranh mà không nhắc đến truyền hình, trò chơi hay phim. Trị trấn Angoulême còn trở thành “thị trấn đi bộ” trong suốt bốn ngày diễn ra sự kiện.
5. New York Comic Con – 151.000 người tham dự
New York Comic Con (NYCC) là một triển lãm dành riêng cho truyện tranh, phim hoạt hình, video games, phim ảnh, truyền hình, và tất cả những thứ liên quan. Triển lãm được tổ chức hàng năm kể từ khi khánh thành vào năm 2006 tại Trung tâm Hội nghị Javits, thu hút 151.000 người tham dự vào năm 2014, được xếp hạng là sự kiện lớn thứ hai của thành phố New York và là triển lãm truyện tranh lớn nhất Bắc Mỹ. NYCC chủ yếu xoay quanh Comic – một thể loại truyện tranh đặc trưng của Âu-Mỹ, khác với manga (truyện tranh Nhật Bản) và các dòng truyện tranh châu Á khác. Các khách mời nổi tiếng của NYCC bao gồm Bill Nye, Kevin Bacon, và Patrick Stewart. NYCC được kết hợp với Liên hoan Anime New York từ năm 2010.
6. San Diego Comic-Con – 133.000 người tham dự
Chỉ là triển lãm truyện tranh lớn thứ hai của Bắc Mỹ nhưng San Diego Comic-Con (SDCC) lại cực kỳ nổi tiếng. Trong khi các thành phố khác tổ chức triển lãm gói gọn trong một hoặc hai tòa nhà thì SDCC diễn ra trong toàn thành phố San Diego. Quan hệ đối tác với các khách sạn lân cận như The Omni, Hilton, Marriott, Grand Hyatt, và những khu vực công cộng như Thư viện San Diego, The Harbor Club, Công viên Petco v.v… đã giúp mở rộng sự kiện ra khỏi giới hạn của Trung tâm Hội nghị.
SDCC là lễ hội lớn nhất San Diego, và Forbes đã gọi nó là “lễ hội lớn nhất của loại hình này trên thế giới”, mặc dù điều đó không hoàn toàn đúng nhưng về mặt cảm tính thì có thể chấp nhận được. SDCC có một khởi đầu khá khiêm tốn vào năm 1970 với chỉ 145 người tham dự. Kể từ đó, nó đã phát triển thành một nơi trưng bày của tất cả những thứ liên quan đến hoạt họa, truyện tranh, khoa học viễn tưởng, truyền hình, phim và game, với 1.100 bảng hiệu trưng bày và hơn 1.000 nhà cung cấp mỗi năm. SDCC từng xuất hiện trong phim điện ảnh và truyền hình như The Big Bang Theory, Numb3rs, Entourage…
7. Salt Lake Comic Con – 120.000 người tham dự
Salt Lake Comic Con (SLCC) là triển lãm truyện tranh trẻ tuổi nhất và cũng là hội chợ phát triển nhanh nhất trên thế giới trong danh sách này. Sự kiện được tổ chức lần đầu tiên vào tháng 9/2013 và trở thành một trong những lễ hội truyện tranh lớn nhất ở Bắc Mỹ với hơn 70.000 vé được bán ra.
SLCC là diễn ra định kỳ hai lần một năm. Với lần tổ chức thứ hai vào năm 2014, sự kiện này đã thu hút hơn 120.000 người tham dự. Những khách mời đặc biệt bao gồm Stan Lee, Leonard Nimoy, Lou Ferrigno, Ron Perlman, và hơn 100 khách mời khác. Hai nhà đồng sáng lập Dan Farr và Bryan Brandenburg của SLCC đã hứa sẽ tổ chức một sự kiện “lớn hơn và tốt hơn bao giờ hết” vào tháng 9/2015 với dự kiến sự xuất hiện của hơn 200 nhân vật nổi tiếng từ các bộ phim điện ảnh, phim truyền hình, truyện tranh và video games.
Bài: Đoàn Trúc / Ảnh: Tư liệu